ΤΟ ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ

Στη σύγχρονη εποχή έχει παρατηρηθεί έντονα το φαινόμενο της απομάκρυνσης των γενεών και του εκφυλισμού του διαλόγου ανάμεσά τους. Οι νέοι στρέφονται στα άτομα της ηλικίας τους ή στους λεγόμενους εικονικούς τους φίλους για συντροφιά και καθοδήγηση αντί να επιζητούν τη συναναστροφή με ενήλικες. Από την άλλη και οι μεγαλύτεροι παρουσιάζουν ελάχιστο ενδιαφέρον σε ότι αφορά την επικοινωνία τους με νέους, αποδίδοντας την έλλειψη επαφής στην ανωριμότητα που χαρακτηρίζει τα άτομα μικρότερης ηλικίας. Ακόμα ο διάλογος ανάμεσά τους, παρά του πρωταρχικού του ρόλου ως μέσου ανταλλαγής απόψεων, επίλυσης συγκρούσεων και προσέγγισης της αλήθειας, περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός χάσματος αλλά και την κρίση του διαλόγου μεταξύ των γενεών.

Το χάσμα οφείλεται πρωτίστως στην εξέλιξη της τεχνολογίας, η οποία έχει φτάσει τα τελευταία χρόνια στο αποκορύφωμα. Έχει καταλάβει μια θεμελιώδη θέση στη ζωή και την καθημερινότητα του μεγαλύτερου αριθμού των ανθρώπων, κυρίως των νέων. Συγκεκριμένα, οι νέοι λόγω της εξοικείωσής τους με τα νέα τεχνολογικά μέσα έχουν αρχίσει να αποξενώνονται από τον κοινωνικό τους περίγυρο, κυρίως από τους γονείς και τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Μοιράζονται το ενδιαφέρον τους αυτό, με φίλους τους και βλέπουν οποιαδήποτε άλλη ασχολία με τους γονείς βαρετή και παλιομοδίτικη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός, κατά το οποίο παιδιά αμέσως μετά το σχόλασμα προτιμούν να ξοδέψουν τον χρόνο τους με το κινητό τους, ή με οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική συσκευή παρά να επικοινωνήσουν με τους γονείς τους. Βέβαια ακόμα και αρκετοί γονείς μετά από την καθημερινή τους εργασία συχνά υποκύπτουν στην ψυχαγωγία που τους προσφέρει η χρήση του υπολογιστή, ξοδεύοντας έτσι τον ελάχιστο ελεύθερό τους χρόνο, παρά συζητώντας με τα παιδιά τους για τα νέα τους και εμβαθύνοντας στη μεταξύ τους συζήτηση. Με τον τρόπο αυτό το χάσμα ανάμεσα στις δύο γενιές διευρύνεται και οι δυο πλευρές κλείνονται όλο και περισσότερο στον εαυτό τους.

Στη συνέχεια, ο κουραστικός ρυθμός ζωής και ο ελάχιστος ελεύθερος χρόνος που παρατηρούνται στις σύγχρονες κοινωνίες, συντελούν στην αύξηση αυτού του χάσματος. Συγκεκριμένα το ασταθές και πολύωρο ωράριο εργασίας, όπως και η εξουθενωτική «υπερεργασία», έχουν οδηγήσει τους εργαζόμενους στο να μην μπορούν να απολαύσουν ούτε τον περιορισμένο χρόνο εκτός εργασίας, καθώς και αυτός είναι γεμάτος με άλλες υποχρεώσεις και άγχος. Από την άλλη πλευρά, ακόμα και τα παιδιά αναγκάζονται μετά από μια επτάωρη καθημερινή εκπαίδευση να υποστούν και εξωσχολικά μαθήματα όπως και άλλες ασχολίες (π.χ. αθλητικές). Έτσι όλα τα μέλη μιας οικογένειας είναι υπερβολικά κουρασμένα και εξουθενωμένα, για να αρχίσουν έναν διάλογο. Με άλλα λόγια ο χρόνος ομιλίας και επαφής μεταξύ των δυο γενεών είναι ελάχιστος, με αποτέλεσμα και οι δύο πλευρές να αναπτύσσουν διαφορετικές αντιλήψεις, βιώματα, νοοτροπία και να αποστασιοποιούνται.

Τέλος σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι οι γενιές έχουν ζήσει και ανατραφεί σε διαφορετικές εποχές. Διαφορετικές αξίες, ήθη και απόψεις υπήρχαν στην εποχή ενός σημερινού ενήλικα, όταν ήταν έφηβος και διαφορετικές στην εποχή μας. Αυτό είναι και ένα από τα κύρια αίτια των συγκρούσεων ανάμεσα στις δυο «παρατάξεις». Ο γονέας προσπαθεί να περάσει στο παιδί μηνύματα τα οποία είχαν ισχύ στη δική του εποχή, ενώ το παιδί ζει σε διαφορετικό χρόνο και τόπο και παρουσιάζει αντίσταση στις προσπάθειες του μεγαλύτερου. Επίσης, διαφορετικά πρότυπα συμπεριφοράς επικρατούσαν παλαιότερα και διαφορετικά σήμερα. Για παράδειγμα, παλιά οι ανήλικοι έπρεπε να ήταν το αργότερο έως τα μεσάνυχτα σπίτι, αντίθετα σήμερα δεν είναι λίγες οι φορές που έφηβοι επιθυμούν να μείνουν έξω ως τα ξημερώματα. Αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά αίτια των καθημερινών διαμαχών μεταξύ γονέων και παιδιών.

Διαβάζοντας τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι η σύγχρονη εποχή και οι συνθήκες που συνδέονται με αυτήν ενισχύουν αυτή τη λεγόμενη απόσταση μεταξύ των γενεών. Κατά τη γνώμη μου η γεφύρωση αυτού του χάσματος είναι εδώ και καιρό αναγκαία. Εάν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, υπάρχει μεγάλη περίπτωση στο μέλλον οι γενιές να απομακρυνθούν παντελώς η μια από την άλλη και να οδηγηθούν σε συνεχείς συγκρούσεις. Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, όλοι από την πλευρά μας να δείχνουμε σεβασμό, ανεκτικότητα και κατανόηση προς τους άλλους ώστε να έρθουμε πιο κοντά, παραμερίζοντας τις διαφορές μας!